Archaeology in the Shadow of Schindler’s List: Discovering the Materiality of Plaszow Camp
Issue: Vol 8 No. 1 (2021)
Journal: Journal of Contemporary Archaeology
Subject Areas: Archaeology
DOI: 10.1558/jca.43381
Abstract:
This paper presents some of the preliminary results of non-invasive and invasive archaeological research on the terrain of a former German Nazi labour and concentration camp in Płaszów, a suburb of Kraków. The starting point is a reference to Schindler’s List – a film that is partially about the camp (KL Plaszow in German) and which created a certain social picture of it. This paper discusses the history of archaeological research relating to Holocaust landscapes in Poland, and sketches the historical context related to the opening, functioning, closing and later reusing of the campscape. The last section provides a glimpse into the archaeological field research and its results. The main thesis of this paper is that the history of World War II, including the Holocaust, is transforming in front of our eyes into archaeology. The paper shows how archaeology can play an active and crucial role in discovering, documenting and interpreting material remains related to the Holocaust and its manifold consequences.
Author: Kamil Karski, Dawid Kobiałka
References :
Awtuszewska-Ettrich, A. 2008. “Konzentrationlager Płaszów.” In Der Ort des Terrors. Geschichte der nazionalsozialistischen Konzentracionlager Band 8. Riga, Warschau, Vaivara, Kaunas, Płaszów, Kulmhof/Chełmno, Bełzec, Sobibór, Treblinka, edited by A. Königseder, 231–298. Munich: Verlag C. H. Beck.
Banaszek, Ł. and M. Wosińska, eds. 2011. Sztutowo czy Stutthof? Oswajanie krajobrazu kulturowego. Poznań: Muzeum Stutthof w Sztutowie.
Bednarek, M., K. Karski and M. Śmietana. 2017. KL Plaszow Memorial Site: Report for the Period 2016–2017. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa.
____. 2019. KL Plaszow Memorial Site: Report for the Period 2016–2019. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa.
Bednarek, M. and K. Zimmerer. 2017. Occupiers: The Germans in Kraków 1939–1945. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa.
Bem, M. and W. Mazurek. 2012. Sobibór. Badania archeologiczne prowadzone na terenie po byłym niemieckim ośrodku zagłady w Sobiborze w latach 2000–2011. Warszawa–Włodawa: Fundacja 6 “Polsko-Niemieckie Pojednanie”.
Bieberstein, A. 1986. Zagłada Żydów w Krakowie. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Blumental, N., M. M. Borwicz, J. Kermisz and J. Wulf, eds. 1947. Proces ludobójcy Amona Leopolda Goetha przed Najwyższym Trybunałem Narodowym. Warszawa-Łódź-Kraków: Centralna Żydowska Komisja Historyczna w Polsce.
Cajzer, E. 2016. “Archeologia zbrodni.” Zagłada Żydów. Studia i Materiały 12: 720–727. https://doi.org/10.32927/ZZSiM.456
Caplan J. and N. Wachsmann, eds. 2009. Concentration Camps in Nazi Germany: The New Histories. London: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203865200
Carr, G. 2018. “The Small Things of Life and Death: An Exploration of Value and Meaning in the Material Culture of Nazi Camps.” International Journal of Historical Archaeology 22: 531–552. https://doi.org/10.1007/s10761-017-0435-0
Chwalba, A. 2002. Okupacyjny Kraków. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Gilead, I., Y. Haimi and W. Mazurek. 2009. “Excavating Extermination Centers.” Present Past 1 (1): 10–39. https://doi.org/10.5334/pp.12
Jasiński, Ł. 2018. Sprawiedliwość i polityka. Działalność Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich/Hitlerowskich w Polsce 1945-1989. Gdańsk–Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN. https://doi.org/10.12775/DN.2018.1.13
Karski, K. 2019. KL Plaszow: The Archaeology of Memorial Site. Kraków: Muzeum Krakowa.
____., S. Różycki and A. Schwarz. 2017. “Memories of Recent Past: Objectives and Results of Non-Invasive Archaeological Research Project at KL Plaszow Memorial Site.” Analecta Archaeologica Ressoviensia 12: 221–246. https://doi.org/10.15584/anarres.2017.12.13
Keneally, T. 1982. Schindler’s Ark. London: Hodder and Stoughton.
Knappett C. 2004. “The Affordances of Things: A Post-Gibsonian Perspective on the Relationality of Mind and Matter.” In Rethinking Materiality: The Engagement of Mind with the Material World, edited by E. DeMarrais, C. Renfrew and C. Gosden, 43–51. Cambridge: McDonald Institute for Archaeological Research.
Kola, A. 2000. Bełżec: The Nazi Camp for Jews in the Light of Archaeological Sources. Excavations 1997-1999. Translated by E. Józefowicz and M. Józefowicz. Warsaw–Washington: Council of Protection of Memory of Combatant Martyrdom, United States Holocaust Memorial Museum.
____. 2001. “I badania archeologiczne terenu byłego obozu zagłady Żydów w Sobiborze w 2001 r.” Przeszłość i Pamięć. Biuletyn Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 4 (21): 115–123.
Kotarba, R. 2009. Niemiecki obóz w Płaszowie (1942–945). Warszawa–Kraków: Instytut Pamięci Narodowej.
Książek-Żurowska, K. 2017. “Prace archeologiczne w Gross-Rosen – Rogoźnica, 19–31 października 2017.” Online: https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/42369,Prace-archeologiczne-w-Gross-Rosen-Rogoznica-1931-pazdziernika-2017.html
____. 2018. “Prace archeologiczne w Gross-
Rosen – Rogoźnica, 3–15 kwietnia 2018.”
Online: https://ipn.gov.pl/pl/dla-mediow/komunikaty/49561,Prace-archeologiczne-w-Gross-Rosen-Rogoznica-315-kwietnia-2018.html
Kunicka-Wyrzykowska, M. 1982. “Kalendarium obozu płaszowskiego 1942–1945.” Biuletyn Głównej Komisji Badań Zbrodni Hitlerowskich w Polsce 31: 52–72.
Kuryłowicz, A., M. Kociak and K. Kozioł. 2017. “Interaktywna mapa obozu koncentracyjnego KL Płaszów w aplikacji ArcGIS Story Map”, Rocznik Geomatyki 15 (3): 319–333.
Kwapiński, A., M. Piskorski and W. Molski. 2019. “Poszukiwania zabytków pod nadzorem archeologicznym na terenie dawnego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Stutthof.” In Archeologia w miejscach pamięci. Prace archeologiczne a nielegalne poszukiwania. Przestępczość wobec dziedzictwa archeologicznego oraz martyrologicznego, edited by K. Krawczyk, 17–28. Sztutowo: Muzeum Stutthof w Sztutowie.
Logan, W. and R. Reeves, eds. 2009. Places of Pain and Shame: Dealing with “Difficult Heritage”. London: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203885031
Macdonald, S. 2006. “Undesirable Heritage: Fascist Material Culture and Historical Consciousness in Nuremberg.” International Journal of Heritage Studies 12 (1): 9–28. https://doi.org/10.1080/13527250500384464
Majchrowski, J. 2019. “Świadomość miejsca.” In KL Plaszow. Archeologia miejsca pamięci/ KL Plaszow. The Archaeology of the Memorial Site, edited by K. Karski, 9–10. Kraków: Muzeum Krakowa.
Majorek, M. and M. Grupa. 2015. “Auschwitz II Birkenau. Wyniki badań archeologicznych infrastruktury obozowej zwierciadłem życia więźniów.” In Archeologia totalitaryzmu. Ślady represji ١٩٣٩-١٩٥٦, edited by O. Ławrynowicz and J. Żelazko, 169–184. Łódź: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział w Łodzi.
Mal, 2016. “Muzeum Auschwitz: Odnalezione rzeczy ofiar będą pokazywane na wystawach.” Online: https://www.rmf24.pl/fakty/polska/news-
muzeum-auschwitz-odnalezione-rzeczy-ofiar-
beda-pokazywane-na,nId,2215216
Myers, A. 2008. “Between Memory and Materiality: An Archaeological Approach to Studying the Nazi Concentration Camps.” Journal of Conflict Archaeology 4 (1–2): 231–245. https://doi.org/10.1163/157407808X382827
____. and G. Moshenska. G., eds. 2011. Archaeologies of Internment. New York: Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4419-9666-4
Pankiewicz, T. 2015. Apteka w getcie krakowskim. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Pawlicka-Nowak, Ł. 2015. “Badania archeologiczne na terenie byłego niemieckiego ośrodka zagłady w Chełmnie nad Nerem.” In Archeologia totalitaryzmu. Ślady represji 1939–1956, edited by O. Ławrynowicz and J. Żelazko, 135–168. Łódź: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział w Łodzi.
Różycki, S. In press. “Opracowanie metrycznego planu niemieckiego nazistowskiego obozu pracy i koncentracyjnego Plaszow z wykorzystaniem archiwalnych zdjęć lotniczych i relacji świadków.” Krzysztofory 38.
____. Michalski, M. and E. Kopówka. 2017. Obóz pracy Treblinka I. Metodyka integracji danych wieloźródłowych. Siedlce: ELPIL.
Sadowski, P. 2019. “Bitwa, której nie było. W 80. rocznicę zajęcia Krakowa przez Wehrmacht.” In Bitwa, której nie było. W 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej, edited by G. Jeżowski and P. Sadowski, 39–130. Kraków: Muzeum Krakowa.
Schute, I. 2018. “Collecting Artifacts on Holocaust Sites: A Critical Review of Archaeological Research in Ybenheer, Westerbork, and Sobibor.” International Journal of Historical Archaeology 22: 593–613. https://doi.org/10.1007/s10761-017-0437-y
SN. 1946. “O miejscu kaźni w Płaszowie zapomniano”, Echo Południa 247 (16 November): 8.
Stendig, J. 2020. Płaszów. Ostatnia stacja krakowskiego żydostwa. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa.
Sturdy Colls, C. 2012. “O tym, co było, lecz nie zostało zapomniane. Badania archeologiczne na terenie byłego obozu zagłady w Treblince.” Zagłada Żydów. Studia i Materiały 8: 83–118. https://doi.org/10.32927/ZZSiM.628
____. 2015a. Holocaust Archaeologies: Approaches and Future Directions. New York: Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-10641-0
____. 2015b. “Archaeological Investigations at the Extermination and Labour Camps at Treblinka.” In Treblinka: History and Memory, edited by E. Kopówka, 86–93. Siedlce: Muzeum Regionalne w Siedlcach.
____., J. Kerti and K. Colls. 2020. “Tormented Alderney: Archaeological Investigations of the Nazi Labour and Concentration camp of Sylt.” Antiquity 94 (374): 512–532. https://doi.org/10.15184/aqy.2019.238
Theune, C. 2018. A Shadow of War. Archaeological Approaches to Uncovering the Darker Sides of Conflict from the 20th Century. Leiden: Sidestone Press.
Thomas, S., V.-P. Herva, O. Seitsonen and E. Koskinen-Koivisto. 2019. “Dark Heritage.” In Encyclopaedia of Global Archaeology, edited by C. Smith, online. Cham, Switzerland: Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-51726-1_3197-1
Webber, J. 2013. “Żydowski Kraków. Rzeczywisty i wyobrażony.” In Apteka pod Orłem – historia i pamięć, edited by A. Chrostek, 232–263. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa.
Wroński, T. 1974. Kronika okupowanego Krakowa. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Zimmerer, K. 2012. “Getto.” In Kraków czas okupacji, 1939–1945, edited by J. Trześniowska and A. Biedrzycka, 288–330. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa.
____. 2017. Kronika zamordowanego świata. Kraków: Wydawnictwo Literackie.